Een internationaal consortium onder leiding van onderzoekers van de TU Delft onderzocht de mogelijkheden van ChatGPT om veiligheidsgerelateerde adviezen te geven en heeft haar resultaten gepubliceerd op SSRN Elsevier.
De onderzoekers ontdekten dat het risicovol is om te vertrouwen op ChatGPT als bron van veiligheidsgerelateerde informatie en advies. De resultaten zijn beschikbaar in de preprint ‘The Risks of Using ChatGPT to Obtain Common Safety-Related Information and Advice’ in SSRN. >>>
ChatGPT (>>>) is openbaar toegankelijk en dus zullen mensen het vroeg of laat gebruiken om toegang te krijgen tot veiligheidsinformatie, ongeacht het beoogde gebruik of de bedoelingen van de systeemontwerpers. Het multidisciplinaire consortium van deskundigen werd gevormd om negen gevallen op verschillende veiligheidsdomeinen te analyseren:
vermijden van telefoongebruik tijdens het rijden,
toezicht houden op kinderen in de buurt van water,
volgen van richtlijnen voor crowd-management,
voorkomen van vallen, bewust zijn van luchtvervuiling tijdens het sporten,
ondersteunen van verontruste collega’s,
omgaan met taakeisen om burn-out te voorkomen,
beschermen van persoonlijke gegevens in fitness-apps, en
vermijden van het bedienen van zware machines bij vermoeidheid.
De onderzoekers concludeerden dat er potentieel aanzienlijke risico’s bestaan bij het gebruik van ChatGPT als bron van informatie en advies voor veiligheidsgerelateerde kwesties. ChatGPT deed onjuiste of mogelijk zelfs schadelijke uitspraken en benadrukte de individuele verantwoordelijkheid, wat mogelijk leidt tot ecologische denkfouten: waarbij je aanneemt dat wat waar is voor een populatie ook waar is voor de individuele leden van die populatie.
Telefoongebruik en autorijden
De onderzoekers vroegen ChatGPT naar veilig telefoongebruik tijdens het rijden, en hoewel ChatGPT de risico’s van afgeleid rijden benadrukte, gaf het geen volledige waarschuwing. ChatGPT concentreerde zich op sms’en tijdens het rijden, maar het gebruik van routekaarten of het zoeken naar muziek kan ook gevaarlijk zijn. ‘De belangrijkste boodschap is dat het gevaarlijk is je ogen van de weg te halen wanneer je een voertuig bestuurt. Daarom is het van belang om elke telefoonactiviteit te vermijden die visuele aandacht vereist, niet alleen sms’en’, aldus de onderzoekers.
ChatGPT verstrekt soms informatie over de veiligheid van mensenmassa’s en drenkelingen die geen rekening houdt met individuele contexten en kan leiden tot ongepast gedrag, waardoor het risico op schade toeneemt. Bovendien kunnen de door ChatGPT gebruikte gegevens beperkt zijn tot hoge-inkomenslanden, waardoor vragen rijzen over de geldigheid van het advies in landen met lage- en middeninkomens.
Voorzichtigheid geboden
ChatGPT is een zeer geavanceerd AI-taalmodel dat op grote schaal populair is geworden. Het is getraind om tekst van menselijke gebruikers te begrijpen en te genereren. Het kan worden gebruikt in verschillende toepassingen, waaronder geautomatiseerde klantenservice, chatbots en het genereren van teksten. Hoewel het in potentie veel voordelen kan bieden, zijn er ook zorgen over misbruik, met name met betrekking tot het verstrekken van ongepaste of schadelijke veiligheidsgerelateerde informatie.
Het onderzoek benadrukt de noodzaak van voorzichtigheid bij het gebruik van ChatGPT voor veiligheidsgerelateerde informatie en deskundige verificatie. Ook de noodzaak van ethische overwegingen en waarborging om ervoor te zorgen dat gebruikers de beperkingen begrijpen en passend advies krijgen, vooral in landen met een laag en gemiddeld inkomen, wordt onderstreept. De onderzoekers geven aan: ‘De resultaten van dit onderzoek laten zien dat AI-technologie weliswaar steeds verder wordt ontwikkeld, maar dat voorzichtigheid geboden is om ervoor te zorgen dat toepassingen ervan geen bedreiging vormen voor de openbare veiligheid.’
Hoe beïnvloedt artificiële intelligentie (AI) onze veiligheid op het werk? Wat betekent de energietransitie voor de risico’s waaraan werkenden worden blootgesteld? De invloed van toekomstige ontwikkelingen kan direct of indirect zijn en is moeilijk te voorspellen. Organisaties en beleidsmakers kunnen zich alvast voorbereiden op de mogelijke gevolgen. Het RIVM en TNO hebben nml. onderzocht hoe toekomstige ontwikkelingen impact kunnen hebben op gezond en veilig werken in de komende 20 jaar: horizonscan ‘De Toekomst van Gezond en Veilig Werken’. Zij hebben 33 ontwikkelingen in kaart gebracht die naar verwachting een impact zullen hebben op gezond en veilig werken. Het gaat bijvoorbeeld om een vergrijsde beroepsbevolking, globalisering, individualisering, robotisering, klimaatverandering en de toename van regels.
Voor iArbo.nlpak ik even AI, digitalisering en robots er uit.
Volgens het rapport zal op het gebied van technologie wordt veel impact verwacht van artificiële intelligentie (AI), digitalisering en robots en cobots:
“Al deze technologieën zullen in de toekomst naar verwachting vaker worden toegepast, maar het is onzeker hoe snel de ontwikkelingen gaan, welke specifieke toepassingen er worden ontwikkeld, welke ruimte (toekomstige) wetgeving biedt en in welke mate er maatschappelijk acceptatie plaatsvindt. De impact van de verschillende technologieën is daarnaast afhankelijk van de manier waarop een technologische toepassing wordt geïmplementeerd. Technologie biedt zowel kansen als bedreigingen voor gezond en veilig werken. Er kunnen complexe taken met veel autonomie ontstaan, of juist eenvoudige taken met weinig autonomie. Ook kan technologie worden ingezet om onveilige situaties te signaleren of apparatuur veiliger te maken (safe by design). De fysieke belasting wordt naar verwachting lager en de arbeidsveiligheid verbetert. De noodzaak voor het aanleren van nieuwe kennis en vaardigheden neemt toe. Tegelijkertijd leidt de verandering van werk tot (baan)onzekerheid en kan monitoring van werkenden leiden tot minder (ervaren) autonomie.”
De toekomst van gezond en veilig werken is heel onzeker, complex en dynamisch, mede door onderlinge relaties tussen toekomstige ontwikkelingen en alle onzekerheden. Hoewel alle toekomstige ontwikkelingen en hun impactbeschrijvingen van waarde zijn voor strategie- en beleidsontwikkeling, benoemen ze een vijftal strategische thema’s. Dit zijn:
de kansen en risico’s van technologische ontwikkelingen;
de toename van mentale belasting;
de veranderende autonomie van werkenden;
het belang van blijven leren tijdens en naast het werk;
de opeenstapeling van risico’s voor kwetsbare groepen.
Voor iArbo.nlpak ik even Technologische ontwikkelingen: belangrijke kansen & risico’s er uit.
Technologische ontwikkelingen zijn gerelateerd aan vele andere ontwikkelingen, zoals de energietransitie, economische groei en globalisering. Ook zijn technologische ontwikkelingen aan elkaar gerelateerd en kunnen ze elkaar versterken. Technologische ontwikkelingen gaan relatief snel en de verwachte impact is relatief groot, maar de toepassing en impact zijn onzeker. De impact van technologie is ook afhankelijk van de manier waarop specifieke technologische toepassingen worden geïmplementeerd. De technologieën bieden zowel kansen als risico’s voor gezond en veilig werken.
In hoofdstuk 4.4. Technologische ontwikkelingen beschrijven ze volledig de belangrijkste technologische ontwikkelingen die van invloed zijn op gezond en veilig werk, nu en in de toekomst. In het rapport gaan ze in op:
Artificiële intelligentie
Digitalisering
Robots en cobots
Autonome voertuigen
Augmented en virtual reality
Nieuwe materialen en 3D-printing
De clusters zijn met elkaar verbonden, omdat technologieën vaak in samenhang worden toegepast (convergerende technologie) of voorwaardelijk kunnen zijn voor elkaars ontwikkeling. Hieronder de volledige beschrijving (volledig 1-op-1) overgenomen uit het rapport per technologische ontwikkeling en / of
Digitalisering in de bouw is een belangrijk onderwerp dat de efficiëntie en productiviteit in de bouwsector kan verhogen. Door middel van digitale technologieën zoals BIM (Building Information Modeling) en drones, kunnen bouwprojecten efficiënter worden gepland, gemonitord en uitgevoerd. Hierdoor kan er tijd en geld bespaard worden en kan er een hogere kwaliteit van het eindresultaat worden bereikt.
Echter, het gebruik van digitale technologieën kan ook doorslaan en leiden tot overmatig gebruik of afhankelijkheid van technologie. De video “Digitalisering in de bouw” van Klikbeet laat op humoristische wijze zien hoe een overmatig gebruik van digitale technologieën kan leiden tot problemen in de bouw. Het is daarom belangrijk om een gezonde balans te vinden tussen het gebruik van digitale technologieën en het behoud van de menselijke expertise en vaardigheden in de bouwsector.
[ Bovenstaande inleiding is niet door mij geschreven maar door de geavanceerde chatbot ChatGPT met als opdracht: ” Schrijf een inleiding over digitalisering in de bouw handig is maar ook kan doorslaan zoals de video van Digitalisering in de bouw van Klikbeet humoristisch laat zien“. >>> ]
Op 3 juni 2019 heeft Apple zijn jaarlijkse ‘WWDC Keynote’ gegeven. Een presentatie van twee uur vol nieuwe mogelijkheden van Apple producten en software. Tussen al deze nieuwigheden ook een nieuwe interessante ‘arbo feature’. Volgens Apple op hun website:
De gezondheid van het gehoor is belangrijk voor de kwaliteit van leven. Uit onderzoek is gebleken dat met een achteruitgang van het gehoor ook de cognitieve functies verslechteren. Apple Watch bevindt zich op de pols op een optimale plek om omgevingsgeluid te meten en de Noise-app geeft gebruikers nu inzicht in het geluidsniveau bij bijvoorbeeld concerten en sportevenementen. Zo weten ze wanneer ze risico lopen op gehoorbeschadiging. De decibelmeter van de app reageert direct zodra het geluidsniveau verandert. Apple Watch kan een melding weergeven als het geluidsniveau boven de 90 decibel uitkomt. Er kan al gehoorschade optreden als iemand binnen een week tijd gedurende vier uur aan deze hoeveelheid geluid wordt blootgesteld, aldus de Wereldgezondheidsorganisatie.
Het was via allerlei Apps al mogelijk om geluid te meten met je iPhone maar vanaf de introductie (najaar 2019) van het nieuwe besturingssysteem (WatchOS 6) is het ook mogelijk om geluid te meten met je AppleWatch. Voor de metingen wordt de ingebouwde microfoon gebruikt en de ‘Noise App’ van Apple is uitsluitend en specifiek ontwikkeld voor de AppleWatch. De App kan je maar hoef je niet speciaal te openen in lawaaiige omgevingen. Nee, de App waarschuwt je automatisch wanneer je in ruimte met geluidsniveau van 90 decibel of meer rondloopt. Je hoeft dus niet zoals bij je iPhone eerst je telefoon te pakken, de app te starten en daarna te meten. Nee, hij monitort continue naar het geluidsniveau! Apple zegt dat ze jouw privacy hoog in het vaandel heeft staan en tijdens het monitoren niets op te nemen of op te slaan.
Mijns inziens is dit wéér een volgende stap naar continue monitoring van je (werk)omgeving zonder dat je hiervoor aparte sensoren hoeft aan te schaffen. Over enkele jaren zitten meerdere sensoren ingebouwd in een ‘standaard’ smartwatch of AppleWatch die niet alleen je gezondheid maar ook je omgeving continue monitoren waarbij je kunt denken aan fijnstof, gassen, hand-armtrillingen en binnenklimaatparameters.
Bekijk hieronder de video met het deel over deze nieuwe ‘arbo feature’ van de nieuwe Apple Watch(OS):
De concentratie van een gevaarlijke stof meten in de urine van werknemers. Een app die bij een werknemer in een fabriekshal het risico op gehoorschade meet. Staatssecretaris van Ark van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft de SER om advies gevraagd over de bijdrage van dergelijke technologieën aan gezond en veilig werken.
Vragen en aandachtspunten
Technologieën zoals zojuist beschreven, staan bekend als biomonitoring en sensoring. Bij werknemers die met lood werken, wordt nu al periodiek het loodgehalte in het bloed gemeten. Er zijn echter ook veel vragen in verband met de toepassing van dergelijke technologieën. Bijvoorbeeld over het omgaan met persoonsgegevens en de beslisruimte van werknemers om mee te doen.
Biologische grenswaarden?
De staatssecretaris wil ten eerste weten hoe de SER aankijkt tegen biomonitoring en het gebruik van biologische grens- of advieswaarden in relatie tot gevaarlijke stoffen. Ten tweede vraagt zij de SER om een verkenning van de mogelijkheden en beperkingen van biomonitoring en sensoring in relatie tot gezond en veilig werken. De staatssecretaris wil het advies en de verkenning in het eerste kwartaal van 2020 ontvangen.
Het creëren van een gezonde werksituatie is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van werkgever en werknemers. Werkgevers verzorgen de randvoorwaarden, werknemers maken op de werkvloer iedere dag bewuste en onbewuste keuzes over hoe zij hun werkzaamheden uitvoeren. De gratis app BewustBelast ondersteunt werknemers in het maken van ‘bewust gezonde keuzes’.
De app is bedoeld om werknemers een omslag te laten maken in het denken dat fysieke belasting ‘er nu eenmaal bij hoort’ naar ‘dit brengt risico’s met zich mee, hoe kan dit worden opgelost?’. Aan de hand van eenvoudige vragen krijgt de gebruiker inzicht in de risico’s van de eigen situatie. Daarin worden verschillende soorten fysieke belasting meegenomen, zoals hand-arm bewegingen, tillen, duwen en trekken. Vervolgens worden concrete acties aangeboden om de risico’s, die door de gebruiker aangegeven zijn, te verlagen. De app vergroot het risico-bewustzijn van werknemers, geeft werknemers inzicht in hun eigen rol bij de preventie van klachten en stimuleert ze om de gezonde keuzes te maken. Introductie van de app gebeurt bij voorkeur door het bedrijf om op die manier de samenwerking tussen werkgever en werknemers bij vervolgacties te stimuleren.
De app is geschikt voor werknemers in alle sectoren en branches die in hun dagelijks werk te maken hebben met fysiek zwaar werk. De app is gratis beschikbaar via de app store (iOS) en playstore (Android). Er is materiaal ontwikkeld voor de introductie van de app, dat de preventiemedewerker of arbo-verantwoordelijke in een bedrijf kan gebruiken, bijvoorbeeld tijdens een werkoverleg.