Beroepsziekten hebben grote impact op de samenleving. Ondanks aanzienlijke inspanningen op controle en handhaving, sterven jaarlijks duizenden (voormalige) werknemers als gevolg van beroepsmatige blootstelling, en nog meer mensen raken gewond of lijden aan gezondheidseffecten van bloostelling. Om dit terug te dringen, werken we aan oplossingen om de werkomgeving continu en (bijna) realtime te monitoren. Daarom ontwikkelt TNO de Virtual Occupational Hygiene Assistant VOHA, met een flexibel en modulair systeem van sensoren.
TNO zoekt samenwerking met fabrikanten van geavanceerde sensoren en software, en IoT-organisaties om VOHA verder te ontwikkelen en zo bij te dragen aan de veilige en gezonde werkplek van morgen.
Op 3 december organiseert het Netwerk Duurzaam Fysiek Werk een webinar over de inzet van exoskeletten als oplossing voor fysiek zwaar werk. Tegelijkertijd verschijnt het position paper ‘Exoskeletten voor fysiek zwaar werk’ van TNO met de stand van zaken van deze nog relatief nieuwe technologie.
Webinar
Exoskeletten spreken voor veel mensen tot de verbeelding. Met behulp van slimme technologie kunnen ze het werk minder zwaar maken en ons lichaam ontlasten. Maar is dat zo? In dit webinar gaat TNO-expert Michiel de Looze in op deze vraag. Met demonstraties en filmpjes wordt duidelijk hoe een exoskelet werkt en welk type in welke situatie gebruikt kan worden. Wat zijn de voor- en nadelen en wat zijn de bevindingen van werken met een exoskelet in de praktijk? Via de chat kunnen deelnemers vragen stellen.
Position paper
Op 3 december wordt ook het position paper van TNO gepubliceerd over de inzet van exoskeletten voor fysiek zwaar werk. In dit position paper wordt een overzicht gegeven van de verschillende typen exoskeletten die op dit moment beschikbaar zijn en ingegaan op de techniek en de toepassing ervan. Op basis van onderzoeken naar de effectiviteit van de exoskeletten wordt antwoord gegeven op de vraag of exoskeletten daadwerkelijk de fysieke belasting kunnen verlagen en klachten kunnen tegengaan. Los van de vraag of exoskeletten effectief kunnen zijn, is ook de acceptatie en beleving van exoskeletten een belangrijk punt van aandacht: wat zijn voordelen en nadelen van exoskeletten? Tot slot wordt ingegaan op aandachtspunten voor verder ontwikkeling en implementatie van exoskeletten.
“De technologie van exoskeletten is veelbelovend als het gaat om het verlagen van de belasting. Echter, de inzet van exoskeletten bij arbeid stelt hoge eisen aan het ontwerp: een medewerker wil niet gehinderd worden bij de uitvoering van zijn of haar werk. Verschillende exoskeletten zijn marktrijp en geschikt voor specifieke zware taken. Voor een flexibele toepassing en brede acceptatie zijn er technische uitdagingen. Verder moet de meer politieke discussie gevoerd worden over de rol die exoskeletten bij arbeid innemen.”
Met biomonitoring worden gevaarlijke stoffen uit de werkomgeving in het lichaam gemeten, bijvoorbeeld via bloed of urine. Sensoring wordt buiten het lichaam toegepast. Deze meetinstrumenten kunnen bijdragen aan gezond en veilig werken. Maar dit positieve effect kan makkelijk botsen met ethische aspecten en het belang van werknemers bij bescherming van hun privacy.
In het advies Biomonitoring en sensoring: gezondheid en privacy op de werkvloer centraal staan de volgende drie punten centraal:
Wettelijke biologische grenswaarden
De raad heeft een voorkeur dat gevaarlijke stoffen op de werkplek niet biologisch maar via omgevingsbeoordelingen worden gemeten, als daarmee de blootstelling aan een gevaarlijke stof even goed of beter kan wordt bepaald. Lood is nu de enige stof waarvoor een wettelijke biologische grenswaarde bestaat.
Bedrijfsarts en privacy
Deelname aan biomonitoring vindt plaats op basis van vrijwilligheid. De bedrijfsarts heeft een centrale rol bij het bewaken van de privacy van de werknemers die deelnemen aan biomonitoring. Gegevens die via biomonitoring worden verkregen, zijn gezondheidsgegevens volgens de AVG. De bedrijfsarts mag deze gegevens daarom alleen delen met de werknemer. Bovendien heeft de bedrijfsarts een geheimhoudingsplicht.
Sensoren moeten betrouwbaarder worden
Sensoren worden onder andere toegepast in alarmen om bedrijfsongevallen te voorkomen. Zulke alarmen kunnen stationair zijn (bijvoorbeeld een CO2 melder die in een bedrijfsruimte hangt) of op de werkkleding worden gedragen (wearables). Voor een zinvol gebruik van sensoren – met name de wearables – is meer kennis nodig over hun betrouwbaarheid, validiteit en accuraatheid.
Welke invloed hebben de huidige technologische en arbeidsmarkttechnische ontwikkelingen op de arbeidsveiligheid?
Samen met TNO en RIVM heeft het ministerie van SZW ingezet op kennisontwikkeling op het gebied van arbeidsveiligheid met als horizon de werkplek in 2050.
Om meer inzicht te krijgen in de invloed van robotisering organiseren TNO en het Ministerie SZW in 2019 en 2020 twee of drie thematafels waaraan u kunt deelnemen. Aan de hand van gesprekken met organisaties in het werkveld is een overzicht van thema’s vastgesteld waarvan de verwachting is dat deze impact zullen hebben op veiligheid en gezondheid op de werkplek in 2050, zowel in positieve als negatieve zin. Op 19 juni 2019 vindt de eerste thematafel over Robotisering en Veiligheid plaats.
TIJDENS DE EERSTE THEMATAFEL KOMT AAN DE ORDE:
welke ontwikkelingen te verwachten zijn;
welke impact dit mogelijk zal hebben op veilig en gezond werken;
wat bedrijven/organisaties nodig hebben om op deze toekomstige risico’s te anticiperen;
welke kennis daartoe nog moet worden ontwikkeld.
De uitkomsten van de thematafels zal (medio 2020) resulteren in een eerste versie van de ‘Agenda Arbeidsveiligheid 2050’. Deze agenda is breed van opzet en omvat de ontwikkeling van kennis en instrumenten en de bevordering van de implementatie daarvan. Meer informatie over de ‘Agenda Arbeidsveiligheid 2050’ kunt u vinden op het Arboportaal.
Locatie: 7 AM, Buitenhof 47 Den Haag
Datum: 19 juni 2019, 9.00-13.30 uur, inclusief afsluiting met lunch.
Op 3 juni 2019 heeft Apple zijn jaarlijkse ‘WWDC Keynote’ gegeven. Een presentatie van twee uur vol nieuwe mogelijkheden van Apple producten en software. Tussen al deze nieuwigheden ook een nieuwe interessante ‘arbo feature’. Volgens Apple op hun website:
De gezondheid van het gehoor is belangrijk voor de kwaliteit van leven. Uit onderzoek is gebleken dat met een achteruitgang van het gehoor ook de cognitieve functies verslechteren. Apple Watch bevindt zich op de pols op een optimale plek om omgevingsgeluid te meten en de Noise-app geeft gebruikers nu inzicht in het geluidsniveau bij bijvoorbeeld concerten en sportevenementen. Zo weten ze wanneer ze risico lopen op gehoorbeschadiging. De decibelmeter van de app reageert direct zodra het geluidsniveau verandert. Apple Watch kan een melding weergeven als het geluidsniveau boven de 90 decibel uitkomt. Er kan al gehoorschade optreden als iemand binnen een week tijd gedurende vier uur aan deze hoeveelheid geluid wordt blootgesteld, aldus de Wereldgezondheidsorganisatie.
Het was via allerlei Apps al mogelijk om geluid te meten met je iPhone maar vanaf de introductie (najaar 2019) van het nieuwe besturingssysteem (WatchOS 6) is het ook mogelijk om geluid te meten met je AppleWatch. Voor de metingen wordt de ingebouwde microfoon gebruikt en de ‘Noise App’ van Apple is uitsluitend en specifiek ontwikkeld voor de AppleWatch. De App kan je maar hoef je niet speciaal te openen in lawaaiige omgevingen. Nee, de App waarschuwt je automatisch wanneer je in ruimte met geluidsniveau van 90 decibel of meer rondloopt. Je hoeft dus niet zoals bij je iPhone eerst je telefoon te pakken, de app te starten en daarna te meten. Nee, hij monitort continue naar het geluidsniveau! Apple zegt dat ze jouw privacy hoog in het vaandel heeft staan en tijdens het monitoren niets op te nemen of op te slaan.
Mijns inziens is dit wéér een volgende stap naar continue monitoring van je (werk)omgeving zonder dat je hiervoor aparte sensoren hoeft aan te schaffen. Over enkele jaren zitten meerdere sensoren ingebouwd in een ‘standaard’ smartwatch of AppleWatch die niet alleen je gezondheid maar ook je omgeving continue monitoren waarbij je kunt denken aan fijnstof, gassen, hand-armtrillingen en binnenklimaatparameters.
Bekijk hieronder de video met het deel over deze nieuwe ‘arbo feature’ van de nieuwe Apple Watch(OS):
