Onderzoek naar toekomst van gezond en veilig werken

Hoe beïnvloedt artificiële intelligentie (AI) onze veiligheid op het werk? Wat betekent de energietransitie voor de risico’s waaraan werkenden worden blootgesteld? De invloed van toekomstige ontwikkelingen kan direct of indirect zijn en is moeilijk te voorspellen. Organisaties en beleidsmakers kunnen zich alvast voorbereiden op de mogelijke gevolgen. Het RIVM en TNO hebben nml. onderzocht hoe toekomstige ontwikkelingen impact kunnen hebben op gezond en veilig werken in de komende 20 jaar: horizonscan ‘De Toekomst van Gezond en Veilig Werken’. Zij hebben 33 ontwikkelingen in kaart gebracht die naar verwachting een impact zullen hebben op gezond en veilig werken. Het gaat bijvoorbeeld om een vergrijsde beroepsbevolking, globalisering, individualisering, robotisering, klimaatverandering en de toename van regels.

Voor iArbo.nl pak ik even AI, digitalisering en robots er uit.

Volgens het rapport zal op het gebied van technologie wordt veel impact verwacht van artificiële intelligentie (AI), digitalisering en robots en cobots:
Al deze technologieën zullen in de toekomst naar verwachting vaker worden toegepast, maar het is onzeker hoe snel de ontwikkelingen gaan, welke specifieke toepassingen er worden ontwikkeld, welke ruimte (toekomstige) wetgeving biedt en in welke mate er maatschappelijk acceptatie plaatsvindt. De impact van de verschillende technologieën is daarnaast afhankelijk van de manier waarop een technologische toepassing wordt geïmplementeerd. Technologie biedt zowel kansen als bedreigingen voor gezond en  veilig werken. Er kunnen complexe taken met veel autonomie ontstaan, of juist eenvoudige taken met weinig autonomie. Ook kan technologie worden ingezet om onveilige situaties te signaleren of apparatuur veiliger  te maken (safe by design). De fysieke belasting wordt naar verwachting lager en de arbeidsveiligheid verbetert. De noodzaak voor het aanleren van nieuwe kennis en vaardigheden neemt toe. Tegelijkertijd leidt de verandering van werk tot (baan)onzekerheid en kan monitoring van werkenden leiden tot minder (ervaren) autonomie.”

De toekomst van gezond en veilig werken is heel onzeker, complex en dynamisch, mede door onderlinge relaties tussen toekomstige ontwikkelingen en alle onzekerheden. Hoewel alle toekomstige ontwikkelingen en hun impactbeschrijvingen van waarde zijn voor strategie- en beleidsontwikkeling, benoemen ze een vijftal strategische thema’s. Dit zijn:

  • de kansen en risico’s van technologische ontwikkelingen;
  • de toename van mentale belasting;
  • de veranderende autonomie van werkenden;
  • het belang van blijven leren tijdens en naast het werk;
  • de opeenstapeling van risico’s voor kwetsbare groepen.

 

Voor iArbo.nl pak ik even Technologische ontwikkelingen: belangrijke kansen & risico’s er uit.

Technologische ontwikkelingen zijn gerelateerd aan vele andere ontwikkelingen, zoals de energietransitie, economische groei en globalisering. Ook zijn technologische ontwikkelingen aan elkaar gerelateerd en kunnen ze elkaar versterken. Technologische ontwikkelingen gaan relatief snel en de verwachte impact is relatief groot, maar de toepassing en impact zijn onzeker. De impact van technologie is ook afhankelijk van de manier waarop specifieke technologische toepassingen worden geïmplementeerd. De technologieën bieden zowel kansen als risico’s voor gezond en veilig werken.

In hoofdstuk 4.4. Technologische ontwikkelingen beschrijven ze volledig de belangrijkste technologische ontwikkelingen die van invloed zijn op gezond en veilig werk, nu en in de toekomst. In het rapport gaan ze in op:

  • Artificiële intelligentie
  • Digitalisering
  • Robots en cobots
  • Autonome voertuigen
  • Augmented en virtual reality
  • Nieuwe materialen en 3D-printing

De clusters zijn met elkaar verbonden, omdat technologieën vaak in samenhang worden toegepast (convergerende technologie) of voorwaardelijk kunnen zijn voor elkaars ontwikkeling. Hieronder de volledige beschrijving (volledig 1-op-1) overgenomen uit het rapport per technologische ontwikkeling en / of  

Download hier het volledige rapport: PDF

Nieuwbericht over het rapport op Arboportaal: www.arboportaal.nl/actueel/nieuws/2023/02/06/rivm-en-tno-onderzoeken-toekomst-van-gezond-en-veilig-werken 

 

(meer…)

Veiligheidsrisico’s van robots op werkplek

Voor het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid onderzoekt TNO nieuwe witte-bal-robotveiligheidsrisico’s die te maken hebben met digitalisering van de werkplek. Denk aan cybersecurity risico’s van arbeidsmiddelen die gekoppeld zijn aan internet, risico’s van robotisering en van mobiele applicaties. Via literatuurstudie, interviews met experts en workshops worden de risico’s en beheersmaatregelen in kaart gebracht. Per onderwerp wordt een eindrapport met kenniskaart gepubliceerd. Veiligheidsrisico’s als gevolg van de inzet van robots In het recent gepubliceerde onderzoek ‘Opkomend risico voor arbeidsveiligheid door inzet van robots op de werkvloer’ verkent TNO de veiligheidsrisico’s als gevolg van de inzet van robots op de werkplek. Uit de verkenning blijkt dat de fabrikant van robots en robottoepassingen een belangrijke rol heeft op gebied van arbeidsveiligheid. Download hier de ‘Veiligheidskaart Veilige Toepassing Robots op de Werkvloer’ (2 x A4). Opkomende risico’s voor arbeidsveiligheid als gevolg van IT koppelingen tussen arbeidsmiddelen De risico’s zijn voor een deel een gevolg van IT-koppelingen tussen arbeidsmiddelen, waar TNO al eerder een verkenning voor heeft uitgevoerd. Daarvoor is een inventarisatie van risico’s en kwetsbaarheden worden gemaakt, en mogelijke beheersmaatregelen in kaart worden gebracht. Hierbij heeft TNO zich gericht op een integrale aanpak met zowel safety als security elementen op witte-bal-cyber-securitybeheersmaatregelen tegen ongeautoriseerde beheersing van arbeidsmiddelen met name door cybercriminaliteit (d.w.z. criminaliteit met ICT als middel en doelwit binnen de industrie). In het bijzonder heeft men zich gericht op de risico’s en kwetsbaarheden met betrekking tot arbeidsveiligheid die ontstaan in relatie tot het gebruik en onderhoud van de koppeling van en tussen arbeidsmiddelen via lokale en publieke netwerken waaronder het internet te minimaliseren. Het rapport is hier te vinden in het Nederlands en hier in een Engelstalige versie. Download hier de ‘Veiligheidskaart Veilige Arbeidsmiddelen en Cybersecurity‘ (2 x A4). Meer informatie Bezoek de website van TNO >>

Hoe stel je een RIE op?

Het uitvoeren van een Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) is niet moeilijk maar kost wel tijd. Hieronder wordt in een korte video van het Steunpunt RIE eenvoudig uitgelegd wat te doen en welke stappen moeten worden genomen voor het uitvoeren van een RI&E.

 

Heeft u vragen of fysieke hulp nodig bij de uitvoering of toetsing, dan kunt u ook terecht bij onze SPONSOR van ArboTV 🙂 

Of u nu in de bouw in een winkel laboratorium of op een kantoor werkt, werk brengt altijd risico’s met zich mee. Werken met machines of werken met gevaarlijke stoffen, confrontaties met agressie of geweld, beeldschermwerk of werkdruk waardoor werknemers ziek kunnen worden. Vervelend voor de persoon die thuis zit maar ook voor het bedrijf war de werkdruk vergroot. Daarom is het belangrijk dat bedrijven risico’s zoveel mogelijk verkleinen want in een gezond bedrijf zijn werknemers positiever en productiever. 

In de arbowet staat dat ieder bedrijf met personeel een RI&E moet maken. De RI&E helpt doel bedrijfsrisico’s eenvoudig in kaart te brengen en te verkleinen. Het maken van een RI&E is niet ingewikkeld maar het kost wel tijd. Voor veel branches is een op online RI&E beschikbaar. Hierin vindt u de relevante risico’s en de oplossingen van uw branche.

In drie stappen en zet u uw bedrijfsrisico’s en oplossingen op een rij. De RI&E start met vragen over risico’s binnen uw branche. Deze gaan bijvoorbeeld over fysieke risico’s van het werk, of emotionele risico’s voor uw personeel, de organisatie van het werk en de veiligheid van de werkplek en het bedrijf. De RI&E helpt u bij het prioriteren van de risico’s: u schat in hoe vaak een risico voorkomt en hoe groot het gevolg kan zijn. Hierdoor brengt u in kaart welke risico’s belangrijker zijn dan andere. Uit de RI&E komt een actieplan. Voor veel risico’s geeft de RI&E al ideeën aan.
Voor elk risico omschrijft u de oplossingen, wie dit kan en gaat doen, wanneer het wordt gedaan en wat de mogelijke kosten zijn. Als een plan klaar is moeten u het uiteraard wel uitvoeren. 

Met de RI&E voorkomt u niet alleen mogelijke problemen maar werkt u aan een gezonde en prettige werkomgeving start u RI&E, ga naar rie.nl of uw brancheorganisatie.”

Peee, Beee, eMmmmmmm

En ja hoor, mijn uitroep/oproep gisteren bleek een goede: een leuke instructiefilm die blijft ‘hangen’ van een grote Nederlandse onderneming uit de energiesector. Een instructiefilm die aanspoort tot het dragen van persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM). Wel jammer dat de dames niet lopen op de gepropagandeerde veiligheidsschoenen met stalen neuzen. Maar wellicht danst en zingt dat niet zo fijn… 😉

De kans op een explosie is klein, de effecten zijn echter vaak desastreus

Afgelopen maand ben ik in het kader van mijn post-HBO opleiding Hogere Veiligheidskunde (HVK) bij de PHOV aan de slag met het thema procesveiligheid: analysemethoden om gevaren te herkennen en kans op falen en risico’s van installaties te berekenen. De kans op een incident is vaak klein, de effecten daarentegen kunnen desastreus zijn. Wie denkt dat er anno 2012-2013 geen incidenten meer voorkomen heeft het mis.
We kennen in Nederland natuurlijk ‘Moerdijk’.
Maar afgelopen september (2012) ging het, iets verderop in Mexico, in Reynosa (Tamaulipas), enorm mis. In een gasinstallatie/opslag van PEMEX (Petróleos Mexicanos: de staatsoliemaatschappij van Mexico) zijn de risico’s  blijkbaar onvoldoende onderkend en hebben de procesbeveiligingen niet gefunctioneerd…

Resultaat: 26 doden.
Twee bewakingscamera’s (zonder geluid) hebben de tragedie vastgelegd op beeld.

Beveiligingscamera hoek 1:

Beveiligingscamera hoek 2:

Wie denkt dat deze organisatie daarvan leert?
… op 1 februari 2013 was er op het hoofdkantoor wederom een explosie: ophoping van gas.
Resultaat: 37 doden.
(bron: Ophoping gas oorzaak explosie Mexico)